Blockchaintechnologie ontwikkelt zich snel van experimentele innovatie tot een volwassen financieel ecosysteem. Hoewel blockchain ‘cross-border’ opereert, blijft de regulering territoriaal — wat leidt tot een complex landschap waarin marktpartijen zorgvuldig moeten navigeren. Chartered Investment (https://chartered-investment.com/en, Düsseldorf) publiceerde dit najaar een whitepaper met een vergelijking tussen de jurisdicties van de Europese Unie – met in het bijzonder Duitsland en Luxemburg -, Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, en Singapore. De nadruk ligt in dit whitepaper op de wijze waarop digitale assets worden gedefinieerd en gereguleerd, en waar convergentie én fragmentatie zichtbaar blijven. Dit artikel is een samenvatting van het whitepaper op hoofdpunten.
Regelgevingskaders versus marktrealiteit
De kloof tussen hoe markten digitale assets zien en hoe toezichthouders deze vervolgens definiëren, blijft een van de meest hardnekkige uitdagingen in de sector. Een beknopt overzicht van enkele jurisdicties.
EU: MiCAR als basis voor harmonisatie
MiCAR, volledig operationeel sinds december 2024, biedt het meest omvattende regelgevingskader wereldwijd. MiCAR staat voor Markets in Crypto-Assets Regulation en is een Europese verordening die crypto-activadiensten en -uitgevers reguleert om de cryptosector te professionaliseren, consumenten en investeerders te beschermen en uniforme regels binnen de EU te creëren. MiCAR introduceert drie categorieën:
- ARTs (Asset-Referenced Tokens; stablecoins gedekt door meerdere assets),
- EMTs (electronic money tokens, ook wel ‘single-fiat stablecoins’ genoemd),
- overige crypto-assets.
De stablecoinregels traden al in juni 2024 in werking en overgangsregelingen lopen tot juli 2026. MiCAR combineert marktintegriteit met technologieneutraliteit en biedt paspoortrechten binnen de EU.
Duitsland: dubbel kader en vroege innovatie
Duitsland integreert MiCAR met de Elektronische Effectenwet (eWpG; Gesetz für elektronische Wertpapiere), die elektronische effecten op distributed ledgers volledig juridisch gelijkstelt aan papieren effecten. De wet introduceert ook Crypto Securities Registrars, digitale tegenhangers van traditionele centrale effectenbewaarinstellingen.
De Duitse markt wordt in 2030 geschat op €430 miljard en profiteert van vroege wetgeving die innovatie mogelijk maakte — met onder meer 21X, het eerste Europese DLT-handels- en settlementsysteem onder het EU DLT Pilot Regime.
Luxemburg: sterke regulator, sterke infrastructuur
Luxemburg versterkte zijn positie als Europese blockchain-hub met Blockchain Law IV (2024), die tokenisatie van aandelen en fysieke assets zoals vastgoed mogelijk maakt. De CSSF (Commission de Surveillance du Secteur Financier) fungeert als MiCAR-autoriteit en beschikt over ruime toezichtsbevoegdheden, inclusief boetes tot €15 miljoen. Met ruim €7 biljoen aan assets onder beheer omarmen grote vermogensbeheerders tokenisatie. In 2025 werd de eerste control agent-licentie verleend.
Zwitserland: technologie-neutraal en volwassen
Zwitserland blijft vooroplopen dankzij de DLT Act, FINMA’s tokenclassificatie en een technologie-neutrale aanpak. De markt telt 17 unicorns en heeft een waarde van circa USD 593 miljard. FINMA’s aangescherpte stablecoin-guidance (2024) vereist onder meer volledige identiteitsverificatie van houders. BX Digital werd in 2024 het eerste Zwitserse DLT-handelsplatform, geïntegreerd met traditionele clearing. Zwitserland implementeert vanaf 2026 het OECD Crypto-Asset Reporting Framework, wat internationale belastingtransparantie bevordert.
Verenigd Koninkrijk: ambities, maar wel met vertraging
Het VK wil een toonaangevend digitaal-assetscentrum worden, maar definitieve regelgeving wordt pas in 2026 verwacht. Daardoor blijft marktontwikkeling achter: UK-crypto-ETN-volumes bedragen slechts 0,59% van de Europese markt, terwijl stablecoins in Britse ponden slechts $616.000 vertegenwoordigen binnen een mondiale markt van $288 miljard. Voormalig minister George Osborne waarschuwde in 2025 dat het VK terrein verliest ten opzichte van andere financiële centra.
Verenigde Staten: 2025 als keerpunt
De VS maakten in 2025 een sprong naar coherente federale regulering:
- GENIUS Act (18 juli): eerste federale stablecoinwet met 100% reserveverplichting.
- CLARITY Act (17 juli): duidelijke afbakening tussen SEC- en CFTC-bevoegdheden.
Deze hervormingen beëindigen jarenlange fragmentatie. Tegelijkertijd groeide institutionele adoptie sterk: de BlackRock Bitcoin ETF overschreed $100 miljard en ETF-mechanismen met in-kind creation verbeteren marktwerking. De VS positioneren zich hiermee opnieuw als wereldwijde leider.
Singapore: precisie, stabiliteit en innovatie
Singapore hanteert een fijnmazig, risico-gebaseerd model. Digital Payment Tokens (DPTs) worden gereguleerd onder de Payment Services Act; 19 partijen hebben een vergunning. MAS-gereguleerde stablecoins vereisen hoge liquiditeitsreserves en directe inwisselbaarheid tegen nominale waarde. Het DTSP-kader (2025) richt zich op aanbieders die buitenlandse klanten vanuit Singapore bedienen, maar wordt restrictief toegepast.
Beknopt overzicht van licentieverplichtingen
Licentieverplichtingen nemen wereldwijd toe, maar verschillen aanzienlijk per regio.
- EU: CASPs, ART- en EMT-uitgevers hebben specifieke autorisaties nodig.
- Duitsland: extra laag via BaFin-vergunningen voor crypto-custody en registrars.
- Zwitserland: licenties op basis van economische functie, flexibel voor fintechs.
- VS: federale harmonisatie vervangt de lappendeken van staatsregels.
- VK: sandbox-benadering maar beperkte marktactiviteit.
- Singapore: strikte operationele eisen, evenwicht tussen innovatie en risicobeheersing.
Integratie met traditionele financiële markten
- Hoge integratie: Duitsland (eWpG), Zwitserland en Luxemburg laten een naadloze koppeling zien tussen digitale en traditionele infrastructuur.
- Gematigd: MiCAR sluit aan op EU-wetgeving en blijft zich evolueren.
- Laag (tot 2025): de VS lieten onder SEC-/CFTC-fragmentatie zien; de nieuwe wetgeving heeft de samenhang verbeterd en de VS loopt nu voorop.
Grensoverschrijdende coördinatie
De internationale afstemming blijft beperkt. Er ontstaan bilaterale en multilaterale initiatieven, zoals het VK-VS Transatlantic Taskforce-initiatief (2025) en Project Mariana voor CBDC-uitwisseling. Zwitserland loopt voorop met CARF-implementatie.
Toch blijven verschillen in onder meer stablecoin-regelgeving een bron van potentiële arbitrage.
Vooruitzicht en strategische implicaties
De wereldwijde markt beweegt richting convergentie rond consumentenbescherming en marktintegriteit, maar nationale verschillen blijven groot. De Europese markt wordt richting 2030 geschat op €5,6 biljoen.
Organisaties die actief zijn in meerdere jurisdicties moeten investeren in robuuste, multi-regionale compliancekaders, vroegtijdige dialoog met toezichthouders en risicobeheersingsmodellen die zowel traditionele als nieuwe risico’s omvatten.
Nawoord
Sinds de publicatie van het whitepaper zien we allerlei ontwikkelingen in de markt.
VS versterkt voorsprong, Europa geeft strategisch antwoord
Sinds dit najaar heeft de Verenigde Staten zijn leidende positie in de mondiale digitale assetsmarkt aanzienlijk verstevigd. De goedkeuring van de GENIUS Act en CLARITY Act in juli 2025 heeft niet alleen juridische duidelijkheid gecreëerd, maar ook een explosieve groei in institutionele adoptie gestimuleerd. BlackRock’s Bitcoin ETF overtrof $100 miljard aan assets, terwijl de totale stablecoinmarkt naar ruim $250 miljard is gegroeid – waarbij Amerikaanse dollar-gedomineerde stablecoins USDT en USDC samen circa 86-90% van de wereldmarkt controleren met een gecombineerde marktkapitalisatie van meer dan $215 miljard.
De Amerikaanse dominantie reikt veel verder dan alleen marktaandeel. De regulatoire vooruitgang heeft het VS tot een aantrekkelijke jurisdictie gemaakt voor digitale asset-innovatie, waarbij traditionele financiële reuzen als JPMorgan en Citigroup nu ook stablecoin-initiatieven ontwikkelen. De GENIUS Act bevordert actief de uitgifte van dollar-backed tokens om de Amerikaanse monetaire invloed wereldwijd te versterken – een strategische combinatie van financiële innovatie en geopolitieke doelstellingen.
Tegen deze achtergrond markeert de aankondiging van Qivalis (www.qivalis.eu) op 2 december 2024 een keerpunt voor Europa. Het consortium van tien vooraanstaande Europese banken – ING, UniCredit, BNP Paribas, Raiffeisen Bank International, SEB, Danske Bank, CaixaBank, KBC, Banca Sella en DekaBank – vertegenwoordigt Europa’s ambitieuze poging om de structurele onevenwichtigheid in de mondiale stablecoinmarkt aan te pakken.
Qivalis’ strategie om als Electronic Money Institution (EMI) onder DNB-toezicht te opereren, positioneert het consortium als de eerste volledig MiCAR-compliant euro-stablecoin van betekenis die monetaire autonomie, regulatoire geloofwaardigheid en Europese waarden combineert. Deze benadering contrasteert sterk met zowel de privaat-gedomineerde Amerikaanse stablecoins (Tether, Circle) als eerdere gefragmenteerde Europese pogingen.
De lancering van Qivalis in H2 2026 zal een cruciale test zijn: kan Europa zijn regulatoire voorsprong (MiCAR) vertalen in marktaandeel, of blijft de VS domineren door first-mover advantage en netwerkeffecten?
—
De vergelijkende analyse die in dit artikel wordt genoemd werd uitgevoerd door Chartered Investment, Düsseldorf. Het whitepaper kan worden gedownload via:
https://chartered-investment.com/en/media/news/the-eur56-trillion-question-chartered-investment-reveals-how-major-jurisdictions-are-shaping-the-future-of-digital-assets/
